Shtesat ushqimore (suplementet) janë burime të përqëndruara të lëndëve ushqyese (dmth. minerale dhe vitamina) ose substanca të tjera me një efekt ushqyes ose fiziologjik që tregtohen në formën “dozë” (p.sh. pilula, tableta, kapsula, lëngje në doza të matura). Një gamë e gjerë e ushqyesve dhe përbërësve të tjerë mund të jenë të pranishëm në shtesat ushqimore, përfshirë, por pa u kufizuar në vitamina, minerale, aminoacide, acide yndyrore thelbësore, fibra dhe bimë të ndryshme si dhe ekstrakte bimore.
Shtesat ushqimore kanë për qëllim të korrigjojnë mangësitë ushqyese, të mbajnë një konsum adekuat të disa lëndëve ushqyese, ose të mbështesin funksione specifike fiziologjike. Ato nuk janë produkte medicinale dhe si të tilla nuk mund të ushtrojnë një veprim farmakologjik, imunologjik ose metabolik. Prandaj përdorimi i tyre nuk ka për qëllim të trajtojë ose parandalojë sëmundjet te njerëzit ose të modifikojë funksionet fiziologjike.
Në BE, shtesat ushqimore rregullohen si ushqime. Legjislacioni i harmonizuar rregullon vitaminat dhe mineralet si dhe substancat e përdorura si burime të tyre, të cilat mund të përdoren në prodhimin e shtesave ushqimore. Për përbërësit e ndryshëm nga vitaminat dhe mineralet, Komisioni Evropian ka krijuar rregulla të harmonizuara për të mbrojtur konsumatorët nga rreziqet e mundshme shëndetësore dhe mban një listë të substancave për të cilat dihet ose dyshohet se kanë efekte të dëmshme në shëndet, përdorimi i të cilave kontrollohet.
Kuadri i BE-së
Sipas Rregullores së Përgjithshme të Ligjit të BE-së për Ushqimin (KE) Nr 178/2002, shtesat ushqimore konsiderohen si produkte ushqimore. Përgjegjësia për sigurinë e këtyre produkteve varet nga operatori i biznesit të ushqimit që vendos produktin në treg.
Legjislacioni i referencës së BE-së në fushën e shtesave ushqimore është Direktiva 2002/46 / EC, e cila përcakton listat e harmonizuara të vitaminave dhe mineraleve të substancave të përdorura në prodhimin e shtesave ushqimore dhe kërkesat për etiketim për këto produkte. EFSA jep mendime shkencore për të mbështetur vlerësimet e bëra nga Komisioni Evropian.
Direktiva përcakton rregullat e zbatueshme vetëm për përdorimin e vitaminave dhe mineraleve në prodhimin e shtesave ushqimore. Përdorimi i substancave të ndryshme nga vitaminat ose mineralet në prodhimin e shtesave ushqimore mund të rregullohet me rregulla kombëtare ose mund të jetë subjekt i legjislacionit tjetër specifik të BE-së.
Kjo e fundit është rasti për:
- substanca pa histori përdorimi të sigurt në BE para vitit 1997, të cilat vlerësohen sipas Rregullores (KE) Nr. 2015/2283 për ushqimin e ri;
- burimet e vitaminave, mineraleve dhe substancave shtesë të propozuara për përdorim në prodhimin e shtesave ushqimore që gjithashtu mund të vlerësohen sipas Rregullores (KE) Nr. 1925/2006 për forcimin e ushqimeve ose Rregulloren (KE) Nr 609/2013 për ushqimet për grupe specifike;
- substanca të shtuara në shtesat ushqimore për të kryer funksione të caktuara teknologjike, për shembull për t’u ngjyrosur, për të ëmbëlsuar ose për t’u ruajtur, që vlerësohen si aditivë ushqimi sipas Rregullores (EC) Nr. 1333/2008.
Shtimi i ushqyesve ose substancave të tjera për të forcuar një ushqim nuk është në përkufizimin e shtesave ushqimore dhe ajo adresohet nga Rregullorja (KE) 1925/2006.
Më në fund, si me të gjitha produktet e tjera ushqimore, shtesat ushqimore mund të përmbajnë aditivë (p.sh. ëmbëlsues, ngjyra, agjentë veshjeje). Në BE, vetëm aditivët ushqimorë që janë të autorizuar posaçërisht për përdorim në këtë kategori ushqimesh, sipas Rregullores (KE) Nr. 1333/2008, mund të shtohen në shtesat ushqimore.
Siguria Ushqimore është sfida jonë e përbashkët dhe kërkon kontributin e gjithësecilit.
Për Sigurinë e Ushqimit që Konsumon dhe Ruajtjen e Shëndetin tënd, Bashkëpuno me AKU
info@aku.gov.al | “ShqipëriaqëDuam” | 08007575 (pa pagesë) | Tel:042254052
